شرکت دانش بنیان چیست؟ آیا همه شرکت های دانش بنیان از یک نوع هستند؟ شروط دانش بنیان شدن چیست؟ امروزه بسیاری از جوانان و تحصیل‌کرده‌های این مرز و بوم به دنبال ارائه دانش خود در راستای پاسخ به نیازهای جامعه در قالب تاسیس شرکت و ایجاد کسب و کار هستند. ثبت شرکت دانش بنیان، یکی از این راه‌ها می باشد. در این مقاله ما به معرفی شرکت دانش بنیان و همچنین چگونگی ثبت آن اشاره می‌کنیم. پس تا آخرش با ما باشید!
شرکت دانش بنیان چیست؟
شرکت‌های دانش بنیان، یکی از روش‌های کارآفرینی مبتنی بر علم و فناوری است. بر خلاف روش‌های سنتی، اکثر مدیران و کارکنان این شرکت‌ها را متخصصان رشته‌های گوناگون دانشگاهی در حوزه علوم انسانی، فنی و مهندسی و پزشکی تشکیل می‌دهند. شرکت‌های دانشبنیان از نظر قانون، شرایط خاصی برای ثبت و راه‌اندازی و تأسیس و فعالیت و اعطای تسهیلات مادی از نظام دولتی و بانکی کشور دارند.
انواع شرکت دانش بنیان
به طور کلی ، این شرکت‌ها به دو دسته شرکت‌های تولیدی و شرکت‌های نوپا تقسیم می‌شوند. در ادامه این تقسیم بندی، هر یک از این گروه‌های اصلی نیز به دو زیر مجموعه تقسیم‌بندی می‌شوند. در ادامه این مطلب، دسته‌بندی‌ها و نوع تقسیم‌بندی شرکت‌های دانش بنیان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
شرکت دانشبنیان نوپا نوع یک
این دسته از شرکت‌ها، به مجموعه‌ای اطلاق می‌شود که فاقد اظهارنامه مالیاتی سال مالی گذشته خود بوده و یا درآمدی در سال مالی گذشته نداشته باشند. محصول پیش‌بینی‌شده برای این دسته از شرکت‌ها باید به مرحله تولید رسیده و یا حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی ساخته شده باشد. این محصولات علاوه بر داشتن طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه، باید از سطح فناوری بسیار بالایی برخوردار بوده و ارزش افزوده زیادی را ایجاد نمایند تا مشمول فهرست کالا و خدمات دانش بنیان سطح یک گردند.
شرکت دانشبنیان نوپا نوع دو
این دسته از شرکت‌ها، به مجموعه‌ای اطلاق می‌شود که فاقد اظهار نامه مالیاتی سال مالی گذشته خود بوده و یا درآمدی در سال مالی گذشته نداشته باشند. محصول پیش بینی شده برای این دسته از شرکت ها باید به مرحله تولید رسیده و یا حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی ساخته شده باشد. این محصول علاوه بر داشتن طراحی مبتنی بر تحقیق و توسعه، از سطح فناوری کمتر پیچیده‌ای نسبت به شرکت‌های نوپا نوع یک برخوردار هستند. تنها تفاوتی که شرکت‌های نوپا نوع دو با شرکت‌های نوپا نوع یک دارند، در عدم معافیت مالیاتی است، اما در بقیه مزایا با یکدیگر کاملاً برابرند.
درادامه بیشتر اشنا شوید!!!
شرکت‌های دانش بنیان تولیدی
دانشبنیان تولیدی نوع اول
در گذشته، شرکت‌های دانشبنیان تولیدی به مجموعه از شرکت‌هایی گفته می شد که عمر فعالیت آن‌ها بیش از سه سال بود. شرکت‌هایی که هم از نظر فنی و هم از نظر مالی مورد بررسی قرار می‌گیرند و می‌بایست حداقل ۲۵% از میزان فروش آخرین اظهارنامه مالیاتی‌شان، حاصل از فروش محصولات و تولیدات دانشبنیان آن مجموعه باشد.
با تغییرات و ویرایش آیین‌نامه ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان، بر ارزیابی شرکت‌های دانشبنیان تأثیری جدی نگذاشت. شرکت‌های دانشبنیان تولیدی نوع یک به مجموعه‌ای از شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که بیش از ۲۵% درآمدشان در آخرین اظهار نامه مالیاتی، حاصل از فروش محصولات و تولیدات دانشبنیان مجموعه‌شان باشد. نکته حائز اهمیت در این شرکت‌ها، علاوه بر داشتن طراحی کالا مبتنی بر تحقیق و توسعه، رسیدن محصول به مرحله تولید با بهره‌گیری سطح فناوری بسیار بالا و تولید ارزش افزوده زیاد است که آن محصول را مشمول فهرست کالا و خدمات دانش بنیان سطح یک می‌کند.
دانش بنیان تولیدی نوع دوم (صنعتی)
امروزه استفاده از فناوری‌های برتر در شرکت‌های صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است. شرکت‌هایی که در اظهارنامه سال مالی گذشته خود، دارای درآمد عملیاتی باشند و همچنین در حوزه‌های فناوری برتر فعالیت داشته باشند، با داشتن یکی از شرایط زیر می‌توانند به عنوان شرکت دانشبنیان تولیدی نوع دو تایید شوند.
محصول شرکت‌هایی که به مرحله تولید رسیده است و این شرکت‌ها علاوه داشتن تیم طراحی توسعه و تحقیق، از سطح بالایی از فناوری برخوردارند و مشمول فهرست کالا و خدمات دانش بنیان سطح دو می‌شوند. شرکت‌هایی که در زمیه پروژه‌های مهندسی، پیمانکاری و ساخت EPC باشند، با این توضیح که حداقل ۱۰% پروژه شان شامل معیارهای دانشبنیان باشد.
شرکت‌هایی که محصولاتشان به مرحله تولید رسیده و یا در حد نمونه آزمایشگاهی قابل ارائه باشند. این محصول علاوه بر داشتن طراحی مبتنی بر بهره‌گیری از تیم تحقیق و توسعه، باید از سطح فناوری بسیار بالا و پیچیده‌ای برخوردار باشند و ارزش افزوده زیادی را ایجاد کنند تا مشمول فهرست کالا و خدمات دانش بنیان سطح یک گردند.
در گذشته، شرکت‌های دانشبنیان صنعتی به مجموعه‌ای از شرکت‌هایی گفته می‌شد که عمر فعالیت آن‌ها بیش از سه سال بود. شرکت‌هایی که هم از نظر فنی و هم از نظر مالی مورد بررسی قرار می‌گرفتند. همچنین این شرکت‌ها نمی‌توانند از معافیت مالیاتی برخوردار شوند. زمان استفاده از مزایا و تسهیلات قانونی برای شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع یک و نوپا نوع یک، دو سال و برای شرکت‌های تولیدی نوع دو و نوپا، سه سال در نظر گرفته شده است. تمدید این زمان با توجه به ارزیابی و تأیید مجدد شرکت است.
دانش بنیان تجاری‌سازی
یکی از مهمترین معضلات و مشکلات شرکت‌های دانش بنیان، تجاری‌سازی برند و فروش محصولات آن‌هاست. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با به کارگیری شرکت‌هایی که خدمات آن‌ها در راستای سهولت در روند فعالیت و رونق کسب و کار شرکت‌های دانشبنیان و یا فناور (غیر دانشبنیان) است، شرکت‌هایی را، با عنوان شرکت‌های دانشبنیان تجاری سازی مورد تأیید قرار داده است.
به همین منظور در بخش تجاری‌سازی فهرست کالاها و خدمات دانشبنیان، قسمتی در خصوص شرکت‌هایی که با خدمات خود باعث رونق بخشیدن به کسب و کار شرکت‌های دانشبنیان یا فناور می‌شوند، قرار داده شده است تا شرکت‌های فعال در این حوزه بتوانند در مورد دسته‌های موجود و مورد تأیید در بخش تجاری اطلاعات کسب کنند و از این مشکل گذر کنند.
در تعریف تجاری‌سازی آمده است: تبدیل یافته‌های جدید و ایده‌های پژوهشی به محصولات، خدمات و فناوری‌های قابل ارائه به بازار تجاری‌سازی را می‌توان، ورود یک فکر و اندیشه و یا فناوری به بازار تعریف کرد.
دانش بنیان فرآیندی و خدماتی
شرکت‌هایی که با به کارگیری تجهیزات و فرآیندهایی که در آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت های دانشبنیان ذکر شده است، اقدام به تولید محصولات غیر دانشبنیان نمایند، می‌توانند تأییدیه دانشبنیان تولیدی نوع دو (صنعتی) را دریافت کنند.
دانش بنیان نرم و هویت‌ساز
با پیگیری‌های مداوم و حمایت‌های معاونت علمی رئیس جمهور، ستاد نرم و هویت‌ساز در معاونت علمی ریاست جمهوری ایجاد شد و اقدام به تدوین آیین نامه در این حوزه نمود. شرکت‌های فعال در حوزه فناوری‌های نرم، می‌بایست مانند سایر شرکت‌های دانشبنیان از محصولات دانش بنیان با تکنولوژی پیچیده و فناوری سطح بالا برخوردار باشند. همچنین ویژگی‌های مالی، فنی و تحقیق و توسعه استفاده شده در این شرکت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. لازم به یادآوری است که تفاوت شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع دو (صنعتی) با شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع یک فقط در عدم بهره مندی از معافیت‌های مالیاتی است.
دانش بنیان حوزه EPC
شرکت‌هایی که درآمدشان حاصل از اجرای پروژه‌های مهندسی، پیمانکاری و ساخت EPC است. این شرکت‌ها با در نظر گرفتن این نکته که حداقل ۱۰% پروژه شامل معیارهای دانشبنیان باشد، می‌توانند اعتبارنامه دانشبنیان تولیدی نوع دو (صنعتی) را دریافت نمایند.
حالا که با انواع شرکت‌ها آشنا شدیم، به معرفی مراحل ثبت آن می‌پردازیم!
مراحل ثبت شرکت دانش بنیان
مرحله اول – ثبت شرکت
در اولین گام شما بایستی در اداره ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر تجاری یک شرکت یا موسسه را به ثبت برسانید. پس از ثبت شرکت، شما می‌توانید آن را به شرکت دانش بنیان تبدیل کنید.
از جمله شرکت‌هایی که می‌توان برای این کار انتخاب کرد شرکت با مسئولیت محدود می‌باشد. اما محدودیتی در این انتخاب ندارید و می توانید بسته به نیاز خود شرکت سهامی خاص و یا موسسه غیر تجاری را انتخاب کنید. البته ناگفته نماند که در موضوع فعالیت شرکتی که ثبت می‌نمایید تولید و مهندسی باید قید شود.
مرحله دوم – ایده پردازی و نوآوری
در گام بعدی ثبت شرکت دانش بنیان نیاز به ایده و نوآوری با ارزش افزوده بالاست. در واقع اساس و پایه یک شرکت دانش بنیان تلفیق علم و دانش با اقتصاد است. از این رو در گام اول بحث شکل گیری یک شخصیت تجاری رخ داده است. در قدم بعدی پردازش به ایده و ابداعاتی است که بتواند شاخص‌های کار گروه ارزیابی دانشبنیان را کسب کند.
قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و تجاری‌سازی اختراعات صرفاً محصولات و خدماتی را تحت پوشش خود قرار می‌دهد که با ارزش افزوده بالا باشد.
مرحله سوم – تجاری‌سازی ایده و اختراع
یکی از مهمترین اقدامات در راستای دانش بنیان شدن شرکت، مبحث تجاری‌سازی است. در واقع گام اصلی یک شرکت دانش بنیان هم‌افزایی علم و ثروت است. برای بیان ساده این موضوع بهتر است به این نکته اشاره کنیم که یک ایده عالی در صورت عدم بازاریابی درست و موفق محکوم به شکست خواهد بود.
در این مرحله از ثبت شرکت دانش بنیان نیاز به تهیه طرح امکان سنجی تبدیل ایده و اختراع به یک محصول تجاری را داریم. همچنین در این راستا بایستی مجوزهای لازم را از دستگاه‌ها و سازمان‌های ذیربط دریافت کنیم. یک مکان نیز برای تجاری‌سازی ابداع و اختراع خود نیاز خواهیم داشت که در این مورد از تسهیلات و امکانات دولتی نیز استفاده کنیم.
و در نهایت تهیه یک طرح جامع جهت بازاریابی و فروش محصول تجاری‌سازی شده از اقدامات این مرحله می‌باشد. با ثبت شرکت دانش بنیان می‌توانید از مزایای بسیاری مانند معافیت‌های مالیاتی و … استفاده نمایید.
نتیجه‌گیری
به زبان ساده یک شرکت دانش بنیان در راستای تجاری‌سازی ایده‌ها و اختراعات نخبگان علمی و پژوهشگران از جمله اعضای هیئت علمی دانشگاه ایجاد می‌شود. در واقع آن چه در یک شرکت دانشبنیان رخ می‌دهد کار آفرینی بر پایه علم و دانش است که منجر به ارزش افزوده ی بالایی می‌شود. که علاوه بر تولید دانش و ارتقای علمی توجیه اقتصادی نیز داشته باشد.
در این نوع از شرکت ها با جذب متخصصان رشته های دانشگاهی تحقیق و پژوهش را در راستای تجاری سازی دانش گسترش می دهند. تا با پیشرفت اقتصادی بر پایه علم، ایجاد شغل و تولید ثروت کنند. شرکت‌های دانش بنیان ترکیبی از توسعه علم و اقتصاد هستند که شرایط تولید محصول یا خدمات را در نقطه بهینه خود ارائه دهند.
شما می توانید با مراجعه به وب سایت https://daneshbonyan.isti.ir جهت ثبت شرکت دانش بنیان خود اقدام کنید. همچنین اگر سوالی داشتید می‌توانید با مراجعه به سایت دانشبنیان شو کارشناسان ما مشورت کنید.